Η εμπειρική έρευνα είναι μια μορφή πρωτογενούς έρευνας και προσέγγισης της γνώσης μέσω της άμεσης ή έμμεσης παρατήρησης ενός φαινομένου. Oι παρατηρήσεις ή αλλιώς µετρήσεις αναλύονται είτε ποσοτικά είτε ποιοτικά.
Σκοπός της ποσοτικής ανάλυσης είναι να ανακαλύψει τις αιτίες της αλλαγής των κοινωνικών φαινομένων μέσω αντικειμενικής μέτρησης και αριθμητικής ανάλυσης. Αποβλέπει στην επαλήθευση μιας υπόθεσης μέσω αριθμητικών στοιχείων και χρησιμοποιείται στον επιστημονικό και ιδιωτικό χώρο. Η συλλογή δεδομένων γίνεται με δομημένα πρωτόκολλα, όπως ερωτηματολόγια, κλίμακες και δοκίμια επιτευγμάτων. Τα δεδομένα των ποσοτικών ερευνών παρουσιάζονται ποσοτικά, δηλαδή με αριθμούς, οι οποίοι μπορούν να κωδικοποιηθούν, να αναλυθούν και να ερμηνευθούν με στατιστικά σχήματα, διαγράμματα και στατιστικούς δείκτες.
Συνήθη στάδια ποσοτικής έρευνας
- Βιβλιογραφική ανασκόπηση
- Δημιουργία & διατύπωση μιας υπόθεσης ή θεωρίας που πρόκειται να ελεγχθεί (διατύπωση ερευνητικών ερωτημάτων)
- Σχεδιασμός έρευνας για τον έλεγχο της υπόθεσης ή θεωρίας
- Διεξαγωγή της έρευνας
- Ανάλυση των αποτελεσμάτων
- Εξέταση εναλλακτικών εξηγήσεων για τα ευρήματα
- Αναφορά κατά πόσον η υπόθεση ή θεωρία υποστηρίζεται ή δεν υποστηρίζεται ή και μπορεί να απαντήσει στα ερωτήματα της έρευνας
- Εξέταση της δυνατότητας γενίκευσης των ευρημάτων
Αξίζει να επισημάνουμε πως στις ποσοτικές έρευνες τα προβλήματα που δημιουργούνται κατά τη μετατροπή των θεωρητικών εννοιών σε εμπειρικές μεταβλητές/δείκτες και ο τρόπος αντιμετώπισής τους προσδιορίζουν την αξιοπιστία και την εγκυρότητα της μέτρησης.
Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με την ποσοτική έρευνα μπορείτε να παρακολουθήσετε το παρακάτω βίντεο:
[spvideo]https://youtu.be/HGlxNo8nmUU[/spvideo]
Είδη Ποσοτικών Μεθόδων
1. Πειραματική, όπου ο ερευνητής ελέγχει τις συνθήκες.
2. Δειγματοληπτική, όπου η συλλογή δεδομένων γίνεται μέσω κλειστών (κυρίως) ερωτηματολογίων.
3. Δευτερογενής έρευνα, όπου αντλούνται πληροφορίες μέσω των υπαρχόντων στοιχείων που έχουν συλλεχθεί.
4. Ανάλυση περιεχομένου, όπου ποσοτικοποιείται το περιεχόμενο και τοποθετείται σε συγκεκριμένες κατηγορίες με συστηματικό τρόπο.
Η μέθοδος που εφαρμόζεται για τη συγκέντρωση των στοιχείων είναι κυρίως η δειγματοληπτική έρευνα με το τυποποιημένο ερωτηματολόγιο.
Ερωτηματολόγιο
Η ποσοτική έρευνα βασίζεται στο σχεδιασμό ενός ερωτηματολογίου, δηλαδή μιας ομάδας τυποποιημένων ερωτήσεων για τη συλλογή συγκεκριμένων πληροφοριών.
Η διαμόρφωση του ερωτηματολογίου πρέπει να σχετίζεται άμεσα με το θέμα της έρευνας και οι ερωτήσεις να αναφέρονται στις γνώσεις, τις προτιμήσεις, τα ενδιαφέροντα, τα συναισθήματα, τις εμπειρίες, αλλά και τις αξίες και στάσεις των ατόμων, προκειμένου να αναδειχθεί η προσωπικότητά τους και η συμπεριφορά τους σε προκαθορισμένες καταστάσεις. Επομένως, η επιστημονική αξία του ερωτηματολογίου εξαρτάται από αυτον που το γράφει και από το δείγμα του και από τους χρήστες του.
Ο τύπος και η άρθρωση των ερωτήσεων ασκούν καθοριστική επίδραση στις απαντήσεις, άρα έχουν τεράστια σημασία για τα αποτελέσματα της έρευνας. Οι ερωτήσεις πρέπει να είναι σύντομες, απλές και σαφείς και να μπορούν να λάβουν προσωπικό χαρακτήρα. Τα δείγματα που επιλέγονται είναι μεγάλα και αντιπροσωπευτικά και η συλλογή τους γίνεται τυχαία και ανώνυμα.
Τα ερωτηματολόγια διανέμονται στους ερωτώμενους με τους εξής τρόπους:
- Προσωπική μέθοδος. Ο ερευνητής έρχεται σε επαφή με τον ερωτώμενο, του δίνει το ερωτηματολόγιο και είτε το συμπληρώνει μόνος του είτε ο ερευνητής γράφει τις απαντήσεις του.
- Τηλεφωνική μέθοδος, όπου το ερωτηματολόγιο συμπληρώνεται μέσω τηλεφώνου.
- Ταχυδρομική μέθοδος. Το ερωτηματολόγιο αποστέλλεται στο σπίτι του ερωτώμενου προκειμένου να το συμπληρώσει μόνος του σε όσο χρόνο θέλει και να το στείλει πίσω στην επιχείρηση.
- Έρευνα μέσω διαδικτύου. Ο ερωτώμενος καλείται να συμπληρώσει το ερωτηματολόγιο διαδικτυακά και να το στείλει στον ερευνητή.
Οπωσδήποτε, είναι σημαντικό να μπορούν τα δεδομένα που προκύπτουν από τα ερωτηματολόγια να μπορούν να κωδικοποιηθούν, αλλά και να αναλυθούν. Η επιλογή της κατάλληλης τεχνικής για τη στατιστική ανάλυση εξαρτάται, μεταξύ άλλων, από: το πλήθος των μεταβλητών, το είδος της μεταβλητής ή των μεταβλητών (κλίμακα μέτρησης) και την ισχύ των προϋποθέσεων για την εφαρμογή της μεθόδου.
Τα παραπάνω βέβαια ίσως σας ακούγονται πολύ θεωρητικά. Και είναι, γιατί βέβαια είναι αλλιώς να διαβάζουμε κάτι και αλλιώς να το εφαρμόζουμε στην πράξη. Δε συμφωνείτε; Αν ναι, ο Εκπαιδευτικός Όμιλος Ανάβασις και οι συνεργάτες του είναι εδώ να σας βοηθήσουν στην ποσοτική έρευνα που έχετε κληθεί να κάνετε.
